Tóm tắt
Đặt vấn đề: Tại Việt Nam, tỉ lệ loãng xương ở nam giới sau 50 tuổi là 10%. Ở nam giới nhất là trên 50 tuổi việc suy giảm testosterone tăng lên theo thời gian, tuy nhiên mối tương quan giữa testosterone và mật độ xương là không rõ ràng bằng estrogen. Mục tiêu: 1.Khảo sát nồng độ testosterone huyết tương ở nam > 50 tuổi có giảm mật độ xương và loãng xương tại Khoa khám bệnh theo yêu cầu – Bệnh viện Bạch Mai. 2. Nhận xét một số yếu tố liên quan đến nồng độ testosterone ở nhóm đối tượng nghiên cứu. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang; gồm 100 bệnh nhân nam giới > 50 tuổi đến khám tại khoa Khám bệnh theo yêu cầu Bệnh viện Bạch Mai, các bệnh nhân được thu thập đầy đủ dữ kiện về nhân trắc, tiền sử hút thuốc lá, uống rượu, hoạt động thể lực, đo mật độ xương theo phương pháp DXA, xét nghiệm testosterone máu toàn phần. Kết quả: Nồng độ testosterone máu ở nhóm có giảm mật độ xương (MĐX), loãng xương (LX) là: 16,4 ± 6,72 (nmol/l) cao hơn ở nhóm MĐX bình thường: 15,81 ± 5,71 (nmol/l) (p > 0,05). Có sự tương quan thuận có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ testosterone máu với BMD vùng CSTL ở nhóm giảm MĐX, LX với r = 0,139; p < 0,05. Không có sự tương quan có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ testosterone với BMD vùng CXĐ ở nhóm giảm MĐX, LX với p > 0,05. Không thấy sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ testosterone máu ở nhóm có hút thuốc và không hút thuốc, có uống rượu và không uống rượu, có luyện tập và không luyện tập. Không có sự tương quan có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ testosterone với tuổi, vòng eo, chỉ số eo/hông. Nhóm thừa cân, béo phì có nồng độ testosterone máu: 13,78 ± 5,82 (nmol/l) thấp hơn nhóm có BMI bình thường:17,45 ± 6,82 (nmol/l) (p < 0,05). Mật độ xương BMD vùng cột sống thắt lưng ở nhóm có testosterone bình thường: 0,841 ± 0,097 (g/cm3) cao hơn ở nhóm có testosterone thấp: 0,792 ± 0,089 (g/cm3) (p < 0,05). Kết luận: Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ testosterone máu ở nhóm có giảm MĐX, LX và nhóm MĐX bình thường. Có sự tương quan thuận có ý nghĩa thống kê giữa nồng độ testosterone máu với BMD vùng CSTL ở nhóm giảm MĐX, LX. Nhóm thừa cân, béo phì có nồng độ testosterone máu thấp hơn nhóm có BMI bình thường. Mật độ xương BMD vùng cột sống thắt lưng ở nhóm có testosterone bình thường cao hơn ở nhóm có testosterone thấp.