Tóm tắt

U tuyến giáp có nhiều loại trong đó có 2 loại chính là u tuyến lành tính và ung thư tuyến giáp. Trong ung thư tuyến giáp thì ung thư nguồn gốc từ biểu mô tuyến giáp chiếm ưu thế, đặc biệt là típ nhú chiếm khoảng 75% ung thư tuyến giáp nói chung. Mặc dù hiếm gặp nhưng các loại ung thư không phải biểu mô tuyến giáp nguyên phát cũng cần lưu ý như: ung thư liên kết (mạch máu, xơ…), cũng như u lymphô ác tính (ULAT). ULAT thường gặp ở hạch, tuy nhiên vẫn có tỉ lệ đáng kể nguyên phát ở ngoài hạch, trong đó đáng chú ý ở niêm mạc ống tiêu hóa như dạ dày, ruột non, ở da và các cơ quan khác. Ở tuyến giáp ULAT có thể nguyên phát hoặc thứ phát với bệnh lý của hạch hoặc cơ quan khác sau đó tiến triển lan đến tuyến giáp. Với ULAT nguyên phát tuyến giáp thì rất hiếm gặp, theo y văn chiếm tỉ lệ 2-5% ung thư tuyến giáp. Theo các báo cáo trên thế giới thì ULAT nguyên phát tuyến giáp chiếm 1-2,5% ULAT chung. Ở Việt Nam, chưa thấy có báo cáo nào cụ thể. Chúng tôi trình bày một trường hợp bệnh nhân nữ, 71 tuổi, vào viện với lý do bướu giáp lớn ở cổ to nhanh. Sau khi thăm khám, bệnh nhân được siêu âm và chụp cắt lớp vi tính, kết quả cho thấy bướu giáp to lan tỏa 2 thùy, cấu trúc không đồng nhất kèm tăng tưới máu, chèn ép khí quản, không thấy hạch cổ. Tế bào học với hình ảnh giàu lympho ưu thế kích thước nhỏ. Bệnh nhân được mổ và làm mô bệnh học. Kết quả mô bệnh học phù hợp lymphoma không - Hogkin (WF1) và tiến hành làm Hóa mô miễn dịch, kết quả chẩn đoán Lymphoma không - Hogkin tế bào B tuyến giáp nguyên phát. Như vậy, mặc dù rất hiếm gặp nhưng với các bệnh nhân bướu giáp to nhanh, lan tỏa, giàu lymphô cần lưu ý đến lymphoma nguyên phát tuyến giáp.